Συνοδική Επιτροπή “Δικαιοσύνη & Ειρήνη”
Χαιρετισμός του πάπα Φραγκίσκου στο Φόρουμ του Νταβός 2014
Προς τον Καθηγητή Klaus Schwab
Πρόεδρο της Επιτροπής Του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ
Είμαι ευγνώμων για την ευγενική σας πρόσκληση να απευθύνω χαιρετισμό στην ετήσια συνάντηση του παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ, το οποίο, ως είθισται, θα λάβει χώρα στο Davos-Klosters στο τέλος του μήνα. Επειδή πιστεύω πως η συνάντηση θα είναι μια ευκαιρία για βαθύτερη σκέψη πάνω στα αίτια της οικονομικής κρίσης που επηρεάζει τον κόσμο κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών, θα ήθελα να παραθέσω κάποιες σκέψεις με την ελπίδα να εμπλουτίσουν τις συζητήσεις του Φόρουμ και να συνεισφέρουν στη σημαντική του εργασία.
Η εποχή μας χαρακτηρίζεται από αξιοσημείωτες αλλαγές και σημαντική πρόοδο σε διάφορους τομείς που έχουν σημαντικές επιπτώσεις στη ζωή της ανθρωπότητας. Στην πραγματικότητα “πρέπει να επαινούμε τα μέτρα που λαμβάνονται για τη βελτίωση της ανθρώπινης ευημερίας σε τομείς όπως η υγεία, η εκπαίδευση και η επικοινωνία” ( Αποστολική παραίνεση Evangelii Gaudium, 52), σε συνδυασμό με πολλούς άλλους τομείς ανθρώπινης δραστηριότητας και πρέπει να αναγνωρίσουμε τον ουσιαστικό ρόλο που έπαιξε η σύγχρονη επιχειρηματική δραστηριότητα στην ανάδειξη αυτών των αλλαγών, διεγείροντας και αναπτύσσοντας τα τεράστια αποθέματα ανθρώπινης ευφυΐας. Παρ’ όλα αυτά, οι επιτυχίες που επιτεύχθηκαν, ακόμα και αν μείωσαν την φτώχεια για μεγάλο αριθμό ανθρώπων, συχνά οδήγησαν σε ευρύ κοινωνικό αποκλεισμό. Πράγματι, η πλειοψηφία ανδρών και γυναικών της εποχής μας εξακολουθεί να βιώνει καθημερινά την ανασφάλεια, συχνά με δραματικές επιπτώσεις.
Στο πλαίσιο της συνάντησής σας, θα ήθελα να τονίσω τη σημασία που έχουν οι διάφοροι πολιτικοί και οικονομικοί τομείς στην προώθηση μιας προσέγγισης που να λαμβάνει υπόψη την αξιοπρέπεια κάθε ανθρώπου και το κοινό καλό. Αναφέρομαι σε μια ανησυχία που θα έπρεπε να διαμορφώνει εξαρχής κάθε πολιτική και οικονομική απόφαση, ενίοτε όμως δε μοιάζει παρά μόνο με μια σκέψη που προκύπτει εκ των υστέρων. Όσοι εργάζονται σε αυτούς τους τομείς έχουν μια συγκεκριμένη ευθύνη απέναντι στους υπόλοιπους, ιδιαίτερα σε όσους είναι πιο εύθραυστοι, αδύναμοι και ευάλωτοι. Είναι απαράδεκτο χιλιάδες άνθρωποι να πεθαίνουν καθημερινά από την πείνα, μολονότι υπάρχουν επαρκείς ποσότητες φαγητού διαθέσιμες, οι οποίες συχνά απλώς πετιούνται. Κατά τον ίδιο τρόπο, δεν μπορούμε παρά να συγκινηθούμε, από τους μεγάλους αριθμούς προσφύγων οι οποίοι αναζητούν τις ελάχιστες συνθήκες αξιοπρεπούς διαβίωσης και συνήθως όχι μόνο δεν καταφέρνουν να βρουν φιλοξενία, αλλά συχνά αφανίζονται με τραγικό τρόπο κατά τη μετακίνησή τους από το ένα μέρος στο άλλο. Ξέρω ότι οι λέξεις αυτές είναι εμφατικές, ακόμα και δραματικές, αλλά επιδιώκουν να επιβεβαιώσουν και ταυτόχρονα να προκαλέσουν την δυνατότητα αυτής της Επιτροπής να κάνει τη διαφορά. Πράγματι, όσοι επέδειξαν την ικανότητά τους να καινοτομούν οι ίδιοι και να βελτιώνουν τις ζωές πολλών ανθρώπων με την επινοητικότητα και την επαγγελματική τους ειδίκευση μπορούν να συμβάλλουν περαιτέρω προσφέροντας τις δεξιότητές τους στην υπηρεσία όσων ζουν ακόμη σε συνθήκες απόλυτης φτώχειας.
Αυτό που χρειάζεται λοιπόν, είναι ένα ανανεωμένο, βαθύ και διευρυμένο αίσθημα υπευθυνότητας για λογαριασμό όλων. “Η επιχειρηματικότητα είναι –πράγματι -λειτούργημα και μάλιστα ευγενές, με την προϋπόθεση ότι όσοι ασχολούνται με αυτήν αισθάνονται την πρόκληση από ένα μεγαλύτερο νόημα στη ζωή” ( Evangelii Gaudium 203). Τέτοιοι άνδρες και γυναίκες είναι ικανοί να υπηρετούν πιο αποτελεσματικά το κοινό καλό και να κάνουν τα αγαθά αυτού του κόσμου πιο προσβάσιμα σε όλους. Παρά ταύτα, η ανάπτυξη της ισότητας απαιτεί κάτι παραπάνω από οικονομική ανάπτυξη, παρ’ όλο που την προϋποθέτει. Απαιτεί πρωτίστως “μια υπερβατική οπτική του ατόμου ” (Βενέδικτος 16ος, Caritas in Veritate, 11), επειδή ” χωρίς την προοπτική της αιώνιας ζωής, δεν υπάρχει χώρος για να βρει διέξοδο η πρόοδος του ανθρώπου στον κόσμο αυτό” (ό.π.). Επίσης ζητάει αποφάσεις, μηχανισμούς και διαδικασίες που να στοχεύουν στην καλύτερη κατανομή του πλούτου, τη δημιουργία θέσεων εργασίας και τη βελτίωση συνθηκών των φτωχών πληθυσμών, καταστάσεις που ξεπερνούν τη νοοτροπία της απλής πρόνοιας.
Είμαι πεπεισμένος, πως από ένα τέτοιο άνοιγμα προς την υπέρβαση μπορεί να σχηματιστεί μια νέα πολιτική και επιχειρηματική νοοτροπία, ικανή να οδηγήσει όλες τις οικονομικές δραστηριότητες μέσα στον ορίζοντα μιας ηθικής προοπτικής που να είναι πραγματικά ανθρωπιστική. Η παγκόσμια οικονομική κοινότητα μπορεί να βασιστεί σε πολλούς άνδρες και γυναίκες με τιμιότητα και ακεραιότητα χαρακτήρα, των οποίων η δουλειά εμπνέεται και καθοδηγείται από τα υψηλά ιδανικά της δικαιοσύνης, της γενναιοδωρίας και του ενδιαφέροντος για την αυθεντική ανάπτυξη της “ανθρώπινης οικογένειας”. Σας καλώ να αντλήσετε δύναμη από αυτά τα σπουδαία ανθρώπινα και ηθικά αποθέματα και να αναλάβετε αυτή την πρόκληση με αποφασιστικότητα και με γνώμονα το μέλλον. Φυσικά, χωρίς να παραγνωρίζετε τις συγκεκριμένες επιστημονικές και επαγγελματικές απαιτήσεις κάθε πλαισίου, σάς ζητώ να εξασφαλίσετε ότι ο πλούτος θα υπηρετεί την ανθρωπότητα και δεν θα την κυβερνάει.
Αγαπητέ κ. Πρόεδρε και φίλοι,
ελπίζω να δείτε στα σύντομα λόγια μου ένα σημάδι του ποιμαντικού μου ενδιαφέροντος και μια εποικοδομητική συνεισφορά στις δραστηριότητές σας, προκειμένου να είναι πιο ευγενείς και αποδοτικές. Ανανεώνω τι καλύτερες ευχές μου για μια επιτυχημένη συνάντηση, και επικαλούμαι τη θεία ευλογία για σας και τους συμμετέχοντες του Φόρουμ, καθώς επίσης και για τις οικογένειές σας και τις εργασίες σας.
Φραγκίσκος
Από το Βατικανό, 17 Ιανουαρίου 2014
(Μετάφραση από κα. Ευαγγελή Φιλή)
Επιμέλεια: Ελληνική “Συνοδική Επιτροπή Δικαιοσύνη και Ειρήνη
Η Διάσκεψη των Ευρωπαϊκών Επιτροπών Δικαιοσύνης και Ειρήνης (Δικαιοσύνη και Ειρήνη για την Ευρώπη) είναι ένα ευρωπαϊκό δίκτυο που ενώνει σήμερα 30 Εθνικές Επιτροπές Δικαιοσύνης και Ειρήνης. Κάθε μία είναι ιδρυμένη ή αναγνωρισμένη από τη Σύνοδο των Καθολικών Επισκόπων της. Η γραμματεία της Δικαιοσύνης και Ειρήνης για την Ευρώπη βρίσκεται αυτή τη στιγμή στο Παρίσι (Γαλλία).
Παπαναστασίου 11, 15452 Π. Ψυχικό τηλ/φαξ 210-6711410
Email: voutsinos_adreas@hotmail.com or nikosvoutsinos@msn.com
