ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΜΕ ΤΟΥΣ ΙΕΡΑΡΧΕΣ ΜΑΣ [4 Μαΐου 2001]
 |
“Σας διαβεβαιώνω ότι συμμερίζομαι την ίδια θερμή αγωνία που δοκιμάζετε, ώστε η ενότητα της Εκκλησίας να μπορέσει το συντομότερο να καταστεί ορατή στην πληρότητά της.”
(Ιωάννης – Παύλος ο Β’) |
Ομιλία του Αγίου Πατρός
προς τους καθολικούς Επισκόπους της Ελλάδος
Αποστολική Νουντσιατούρα, 4 Μαΐου 2001
Αγαπητοί Καθολικοί Αρχιερείς της Ελλάδος!
1. Η συνάντησή μας αυτή έχει για μένα όλως ιδιαίτερη σπουδαιότητα και σημασία. Είναι ο λόγος για τον οποίο την ανέμενα με ζωηρό ρίγος. Είναι με σας που με συνδέουν οι δεσμοί της πιο δυνατής κοινωνίας. Σεις είστε υπό τη στενή έννοια η οικογένειά μου στην Ελλάδα και σ’ αυτή τη διάσταση οικειότητας θα ήθελα να σας απευθύνω το λόγο μου από τα βάθη της καρδιάς.
Θέλω να σας πω πρώτα απ’ όλα τη στοργή του πατέρα και του αδελφού και τον ειλικρινή θαυμασμό που αισθάνομαι για σας, που διαφυλάσσετε το ποίμνιο της Καθολικής Εκκλησίας σε συνθήκες συχνά πολύ δύσκολες. Σεις φροντίζετε, σε πολλές περιστάσεις, κοινότητες μικρές και διασκορπισμένες, των οποίων είστε οι Ποιμένες με όλη τη σημασία της λέξεως. Σεις ενισχύετε με την προσωπική παρουσία και το λειτούργημά σας το δεσμό της ορατής ενότητας, και είστε η φωνή του κηρύγματος του Λόγου και οι πρώτοι χορηγητές της μυστηριακής ζωής για τις καθολικές κοινότητες αυτής της Χώρας. Και ακριβώς για τον κόπο που απαιτούν οι επαφές αυτές, είστε από τους αδελφούς σας ιδιαίτερα αγαπητοί και οι επισκέψεις σας αποτελούν αιτία μεγάλης πνευματικής αγαλλίασης. Σ’ αυτή τη διάσταση μιας περιοδεύουσας επισκοπής υπάρχει κάτι που θυμίζει τη χριστιανική αρχαιότητα, της οποίας αυτή η γη της Ελλάδος είναι ζωντανή μαρτυρία.
2. Σ’ αυτή τη γη ζουν αδελφοί και αδελφές της Ορθοδόξου Εκκλησίας, με τους οποίους μας ενώνει ένας πολύ δυνατός δεσμός πίστεως στον κοινό Κύριο. Πόσο θα θέλαμε όλες οι καρδιές και τα χέρια να είχαν ανοιχθεί διάπλατα για να δεχθούν τον αδελφικό χαιρετισμό της ειρήνης! Πόσο ονειρευόμαστε οι Ποιμένες της ένδοξης αυτής γης, είτε ανήκουν στην ορθόδοξη Εκκλησία ή στην καθολική, υπερπηδώντας τις δυσκολίες του παρελθόντος και αντιμετωπίζοντας με θάρρος και πνεύμα αγάπης εκείνες του παρόντος, να αισθάνονταν από κοινού υπεύθυνοι της μοναδικής Εκκλησίας του Χριστού και της αξιοπιστίας της στα μάτια του κόσμου!
Εάν στο παρελθόν οι ιστορικές περιπέτειες, συνδεόμενες με νοοτροπίες και ήθη των καιρών, απεμάκρυναν τις καρδιές, η μνήμη είναι για το χριστιανό κυρίως το ιερό που διαφυλάσσει τη ζωντανή μαρτυρία του Αναστάντος. Είναι η μνήμη που καθιστά δυνατή την Παράδοση, στην οποία τόσα οφείλουν οι Εκκλησίες μας. στην ανάμνηση έχει ενατεθεί το Μυστήριο, που είναι η εγγύηση της ενεργούς χάριτος: “Τούτο ποιείτε εις την εμήν ανάμνησιν”, μας προτρέπει ο Κύριος στο Μυστικό Δείπνο.
Η μνήμη είναι για το χριστιανό ένα ιερό πολύ υψηλό και ευγενές για να μπορεί να μολυνθεί από την αμαρτία των ανθρώπων. Βέβαια, η αμαρτία μπορεί να τραυματίσει δόλια το ύφασμα της μνήμης, αλλά όχι και να το σκίσει: τέτοιο ύφασμα είναι όπως ο άραφτος χιτώνας του Κυρίου Ιησού, που κανείς δεν τόλμησε να διαιρέσει. Αγαπητοί μου Αδελφοί, εργαζόμεθα ακούραστοι ώστε η μνήμη να επαναφέρει τη λάμψη των μεγάλων πραγμάτων που ο Θεός έκανε για μας. Ας σηκώσουμε το βλέμμα από τις μικροπρέπειες και από τα λάθη, και ας ατενίσουμε στον ουρανό το θρόνο του Αμνού, όπου η αιώνια λειτουργία δοξολογίας ψάλλεται από ανθρώπους με λευκά ενδύματα κάθε λαού και φυλής. Εκεί ατενίζουν το πρόσωπο του Θεού, όχι πια “δι’ εσόπτρου εν αινίγνατι”, αλλά όπως είναι πραγματικά. Η μνήμη αφήνει εκεί ψηλά χώρο στην πληρότητα, μέσα στην οποία δεν υπάρχει πια ούτε δάκρυ, ούτε θάνατος, γιατί τα παλαιά πράγματα είναι περασμένα.
3. Σεις είστε Επίσκοποι στα σύνορα: ακριβώς λόγω των ειδικών συνθηκών στις οποίες ζείτε, η ευαισθησία σας γίνεται πιο απαιτητική, και θα θέλατε τα εμπόδια που παρεμβάλλονται στην πλήρη ενότητα, και που τόσο πόνο προκαλούν σε σας και στους αδελφούς σας, να είχαν γρήγορα ξεπερασθεί. Κι έτσι, ενώ υπογραμμίζετε τα δίκαια δικαιώματά σας, προτρέπετε την Καθολική Εκκλησία, μερικές φορές με ανυπομονησία, να κάνει βήματα που μπορούν πάντα όλο και πιο αποφασιστικά να δείξουν τις κοινές βάσεις που ενώνουν τις αρχαίες Εκκλησίες του Χριστού.
Εγώ σας ευχαριστώ για την ένθερμη αυτή φροντίδα, γεμάτη από τόση γενναιοδωρία. Σας διαβεβαιώνω ότι συμμερίζομαι την ίδια θερμή αγωνία που δοκιμάζετε, ώστε η ενότητα της Εκκλησίας να μπορέσει το συντομότερο να καταστεί ορατή στην πληρότητά της. Και μαζί σας συμφωνώ ότι πρέπει να συνεχισθούν οι προσπάθειες, που η Β’ Βατικανή Σύνοδος θέλησε έντονα να υπενθυμίσει και να ενισχύσει, ώστε η Καθολική Εκκλησία να ετοιμασθεί, μέσα στον εσωτερικό χώρο της διάρθρωσης της καθημερινής εμπειρίας της, να καταστεί με μεγαλύτερη πάντα φροντίδα, θέτοντας τις βάσεις για μια καλύτερη κατανόηση με τους αδελφούς των άλλων Εκκλησιών, που στο μεταξύ δεν θα παραλείψουν να αναλάβουν το μέρος που τους ανήκει στην αναζήτηση της κοινωνίας.
Σεις όμως γνωρίζετε επίσης ότι η ωρίμανση των πραγμάτων απαιτεί μακρούς χρόνους, συνετές μετουσιώσεις, ειλικρινείς και παρατεταμένες παραβολές στοιχείων και δεδομένων. Αυτό προϋποθέτει την άσκηση της υπομονής της αγάπης, ώστε κλήρος και πιστοί να μπορέσουν να αφομοιώσουν και να ακολουθήσουν προοδευτικά τις αναγκαίες αλλαγές, κατανοώντας τις εκ των έσω και καθιστάμενοι οι ίδιοι οι πρωτεργάτες τους. Ούτε πρέπει να λησμονηθεί ότι μετά από τις οδυνηρές διαιρέσεις του παρελθόντος, η Καθολική Εκκλησία συσσώρευσε μια εμπειρία και διασαφήνισε ειδικότερες πλευρές της πίστεως.
Το Άγιο Πνεύμα μάς ζητά να επανεξετασθούν όλα αυτά, νέες μορφές – ή ίσως αρχαίες μορφές επανακαλυπτόμενες – να μπορέσουν να υιοθετηθούν, αλλά με βεβαιότητα ότι τίποτε από την παρακαταθήκη της πίστεως δεν θα χαθεί, ή έστω και μόνο θα τεθεί στη σκιά. Αυτή ήταν η διπλή προσπάθεια ανοίγματος και πιστότητας που ενέπνευσε την Αρχιερατεία μου. Είμαι βέβαιος ότι αυτό είναι και στη βάση των επιθυμιών και των προσδοκιών σας.
4. Κατά την επίσκεψή σας στη Ρώμη (αd limina) το 1999 θέλησα να σας προσφέρω μερικές συγκεκριμένες υποδείξεις, και ποιμαντικού περιεχομένου, που δε θεωρώ αναγκαίο να επανέλθω εδώ: μου φαίνονται ακόμη έγκυρες και σ’ αυτές μπορείτε να κάνετε τις αναφορές σας για την επεξεργασία των σχεδίων σας προς όφελος του λαού που σας είναι εμπιστευμένος. Αυτό που με πιέζει να υπογραμμίσω σήμερα είναι ότι ο Πάπας είναι εδώ, μαζί σας, σ’ αυτή την ίδια γη, για να σας επισημάνει τη συμπαράσταση, ακόμη και φυσική, μια αυθεντική και στοργική εκτίμηση, μια ακούραστη γειτονιά στην ανάμνηση και στην προσευχή.
Θα ήθελα να μπορούσα να συναντήσω ένα προς ένα τα αγαπητά τέκνα της Καθολικής Εκκλησίας. Το προσκύνημά μου στα βήματα του Παύλου συναντά ζωντανές κοινότητες. Είμαι ευτυχής να προσευχηθώ με αυτές και να τελέσω με αυτές την κοινωνία με τον Αναστάντα και ανάμεσά μας. Πρώτα απ’ όλα ασπάζομαι μαζί σας τους πρεσβυτέρους και διακόνους, που διαφυλάσσουν, τρέφουν και ενισχύουν στην πίστη και στην αγάπη τις εμπιστευμένες σ’ αυτούς κοινότητες, μαζί με τους Μοναχούς και τις Μοναχές, των οποίων η παρουσία είναι ουσιαστική για την Καθολική Εκκλησία στην Ελλάδα. Δε λησμονούμε ποτέ ότι η γη αυτή αρχαίας μαρτυρίας είναι ναός της πίστεως και ότι από τους θησαυρούς του παρελθόντος πρέπει να αντλήσουμε πνευματική δύναμη για να εκπληρώσουμε μέσα στον κόσμο του σήμερα την αποστολή μας.
Στους νέους εύχομαι να αντιμετωπίζουν με εμπιστοσύνη την πορεία τη νέας Ελλάδας, όλο και περισσότερο ζωντανά ενσωματωμένης στην Ευρώπη, όλο και περισσότερο κοσμοπολίτικης, και επομένως αναγκαία ανοιγμένης στο διάλογο και στην αναγνώριση των δικαιωμάτων όλων, αλλά και εκτεθειμένης στους κινδύνους μιας ξέφρενης εκκοσμίκευσης, που τείνει να ξηράνει το ζωντανό σφρίγος που δίνει δροσιά στην ψυχή και ελπίδα στο ανθρώπινο πρόσωπο. Στους ηλικιωμένους και τους αρρώστους, ιδιαίτερα κοντινούς στο Σταυρό του Κυρίου, θα ήθελα να γίνει αισθητή όλη η φιλεύσπλαχνη αδελφοσύνη της Εκκλησίας.
5. Αγαπητοί Αδελφοί, στα πλαίσια της πολλαπλότητας των ποιμαντικών και λειτουργικών καταστάσεων, σεις αντιπροσωπεύετε την ποικιλία μέσα στην ενότητα στο εσωτερικό της Καθολικής Εκκλησίας. Και η σύνολη Καθολική Εκκλησία σάς μαρτυρεί σήμερα, στο πρόσωπό μου, τη συμπαράσταση και την αγάπη της. Μην αισθάνεσθε μόνοι, μη χάνετε την ελπίδα σας: ο Κύριος επιφυλάσσει σίγουρα ανέλπιστες παρηγοριές σ’ αυτούς που εμπιστεύονται σ’ Αυτόν. Ενεργείτε πάντα ενωμένοι, με τη γλυκύτητα της αγάπης και το θάρρος της αλήθειας.
Να είστε βέβαιοι ότι ο Πάπας σάς θυμάται και σάς ακολουθεί μέρα με τη μέρα, και καθημερινά ανυψώνει την προσευχή του για σας, ενισχυμένη από δω και πέρα από τη χαρά αυτής της συνάντησης.
Σε σας και στις κοινότητές σας η φιλόστοργη Ευλογία μου.
